Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου 2011

ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ


ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ
6 ΜΑΡΤΙΟΥ 1475-18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1564.
ΓΛΥΠΤΗΣ, ΖΩΓΡΑΦΟΣ, ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑΣ ΚΑΙ ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ

Ο Μιχαήλ Άγγελος γεννήθηκε στο Καπρέζε της Ιταλίας όπου λέγεται προς τιμή του Καπρέζε Μικελάντζελο. Η οικογένεια Μπουοναρότι είχε καταγωγή από παλαιά φλορεντική οικογένεια και μέλη της είχαν σημαντικά αξιώματα. Ο Μιχαήλ Άγγελος είχε άλλα τέσσερα αδέρφια. Η μητέρα του πέθανε το 1481 κατά τη γέννα του τελευταίου παιδιού. Αργότερα, ο πατέρας του εμπιστεύτηκε την ανατροφή του σε μια παραμάνα. Το 1487, έμεινε στο εργαστήριο του Γκιρλαντάγιο για 3 χρόνια, όπου ολοκλήρωσε δύο ανάγλυφα, την Παναγία της Σκάλας[1490-1492] και την Μάχη των Κενταύρων[1491-1492]. Κάποια στιγμή ο Μιχαήλ Άγγελος, φιλοξενήθηκε στο μοναστήρι του Σάντο Σπίριτο, όπου του δόθηκε η δυνατότητα να αποκτήσει γνώσεις ανατομίας. Σε ανταπόδοση της φιλοξενίας δώρισε στο μοναστήρι το ξυλόγλυπτο Εσταυρωμένο[1493]. Στην ίδια χρονική περίοδο, ανήκει το πρώτο ίσως και σημαντικότερο γλυπτό του, ο Ηρακλης.

Στη Ρώμη, ο Μικελάντζελο φιλοτέχνησε ένα Βάκχο μετά από παραγγελία του Ριάριο[Καρδινάλιος που του είχε πουληθεί παλαιότερο έργο], ενώ αργότερα ανέλαβε την δημιουργία της Πιέτα[αποκαθήλωση] του Βατικανού, στην Βασιλική του Αγίου Πέτρου, έργο που απεικονίζει την Παναγία να κρατά στα χέρια της, το σώμα του Χριστού, μετά την Σταύρωση. Η Πιέτα συνέλαβε καθοριστικά στην καταξίωσή του, ενώ αποτελεί και το μοναδικό έργο που φέρει την υπογραφή του Μικελάντζελο, ο οποίος φρόντισε να χαράξει τις λέξεις: MICHEL ANGELUS BONAROTUS FLORENT FACIBAT. Αφού έζησε 5 χρόνια στην Ρώμη, επέστρεψε στην Φλωρεντία, όπου χάρη στη φήμη που είχε αποκτήσει στη Ρώμη, ανέλαβε πολλές παραγγελίες έργων. Μεταξύ αυτών, ξεχωρίζει η ανάθεση του Δαβίδ για τον καθεδρικό ναό της Φλωρεντίας, ενός μαρμάρινου γλυπτού μεγάλων διαστάσεων. Το έργο ολοκληρώθηκε το 1504. Αποτέλεσε παράλληλα σύμβολο της νέας Φλωρεντιανής δημοκρατίας με αποτέλεσμα να τοποθετηθεί στην Πιάτσα ντέλα Σινιορία μπροστά από το Παλάτσο Βέκιο
Το 1505, ο Μιχαήλ Άγγελος επέστρεψε στη Ρώμη μετά από πρόσκληση του νέου Πάπα Ιούλιου Β΄, ο οποίος του ανέθεσε τη δημιουργία ενός επιβλητικού μαυσωλείου, το οποίο έμεινε ημιτελές. Μια από τις πολλές παραγγελίες που είχε, κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας του μαυσωλείου, αφορούσε την διακόσμηση του θόλου του Παπικού Παρεκκλησίου (Καπέλα Σιξτίνα), με νωπογραφίες των Δώδεκα Αποστόλων. Ο Μιχαήλ Άγγελος δημιούργησε, σε ένα διάστημα 4 ετών[1508-1512] περισσότερες από 300 βιβλικές φιγούρες και άλλες θρησκευτικές παραστάσεις όπως σκηνές από τη Γένεση, την ιστορία του Νώε ή την Δευτέρα Παρουσία. Η απεικόνιση των θεμάτων προέρχονταν από την αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή παράδοση. Επειδή ο θόλος ήταν πολύ ψηλά, ζωγράφισε τις φιγούρες παραμορφωμένες, ώστε ο θεατής που ήταν από κάτω να τις έβλεπε κανονικά. Στις αρχές του 1513, ο Λέων Ι΄, του ανέθεσε την ανακατασκευή της πρόσοψης της εκκλησίας του Σαν Λορέντσο, στη Φλωρεντία. Εργάστηκε για 3 χρόνια, αλλά ο Πάπας απέρριψε το σχέδιο. Ανέλαβε την ανέγερση ενός νέου σκευοφυλακίου για την ίδια εκκλησία, με σκοπό να περιέχει τους τάφους του Λορέντσο του Μεγαλοπρεπή, του αδελφού του Τζουλιάνο, καθώς και των ομώνυμων πρόωρα χαμένων δουκών. Αν και το έργο έμεινε ημιτελές αποτελεί σημαντικό δείγμα της συνύπαρξης της αρχιτεκτονικής με τη γλυπτική, σύμφωνα με το καλλιτεχνικό όραμα του Μιχαήλ Άγγελου.
Το 1530 επισκέφτηκε τη Ρώμη πραγματοποιώντας τη προσπάθεια να ολοκληρώσει τον τάφο του Ιούλιου Β΄. Οι εργασίες αυτές διακόπηκαν[1534-1541], όταν ανέλαβε να ζωγραφίσει την Δευτέρα Παρουσία στην Καπέλα Σιξτίνα. Στα τελευταία χρόνια της εξουσίας του Πάπα Παύλου Γ΄, ανέλαβε μια σειρά από αρχιτεκτονικά έργα, που αφορούσαν την αναμόρφωση της πλατείας του Καπιτωλίου και το Παλάτσο Φαρνέζε. Το 1546. διορίστηκε υπεύθυνος αρχιτέκτονας για την ολοκλήρωση της κατασκευής της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου, όπου ο Μιχαήλ Άγγελος σχεδίασε το θόλο της, η κατασκευή του οποίου ολοκληρώθηκε πριν τον θάνατό του. Πέθανε στις 18 Φεβρουαρίου του 1564. Διατύπωσε τη διαθήκη του λέγοντας πως αφήνει: «την ψυχή και του στο Θεό, το σώμα του στη γη και τα υλικά αγαθά στους πιο κοντινούς συγγενείς». Η σορός του εναποτέθηκε σε μια σαρκοφάγο στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων στη Ρώμη, αλλά ο ανιψιός του, ενορχήστρωσε την κλοπή της, μεταφέροντας το λείψανο στην Βασιλική του Αγίου Σταυρού[Santa Croce] της Φλωρεντίας, εκπληρώνοντας σχετική επιθυμία του ίδιου.