Ο χαρακτηρισμός «Μεγάλη» δεν προσδιορίζει τόσο την γεωγραφική έκταση, όσο το μέγεθος της
αναγνώρισης που έδειχνε ο αρχαίος κόσμος αφενός στον πολιτισμό που ανέπτυξαν οι φιλόσοφοι,
οι καλλιτέχνες, οι επιστήμονες στα ελληνικά κέντρα και αφετέρου στην οικονομική και πολιτική ισχύ
που κατάφεραν να αποκτήσουν. Η φιλοσοφία στην Κάτω Ιταλία και τη Σικελία είχε κυρίως μεταφυσική κατεύθυνση.
αναγνώρισης που έδειχνε ο αρχαίος κόσμος αφενός στον πολιτισμό που ανέπτυξαν οι φιλόσοφοι,
οι καλλιτέχνες, οι επιστήμονες στα ελληνικά κέντρα και αφετέρου στην οικονομική και πολιτική ισχύ
που κατάφεραν να αποκτήσουν. Η φιλοσοφία στην Κάτω Ιταλία και τη Σικελία είχε κυρίως μεταφυσική κατεύθυνση.
Εξαίρεση αποτελεί ο Εμπεδοκλής, ο οποίος αφοσιώθηκε στη μελέτη της φύσης, αν και το έργο του
έχει επίσης θρησκευτικές και μεταφυσικές διαστάσεις. Γενικά, στην νότια Ιταλία και Σικελία
μαρτυρούνται πολλές μυστικιστικές τελετουργίες που συνδέονται με τη λατρεία χθόνιων θεοτήτων.
έχει επίσης θρησκευτικές και μεταφυσικές διαστάσεις. Γενικά, στην νότια Ιταλία και Σικελία
μαρτυρούνται πολλές μυστικιστικές τελετουργίες που συνδέονται με τη λατρεία χθόνιων θεοτήτων.
Οι κυριότεροι από τους φιλοσόφους της Μεγάλης Ελλάδας ήταν:
ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ
Πέρασε τη ζωή του με υποδειγματική αφοσίωση στον θεωρητικό στοχασμό, με αποτέλεσμα
κατά την αρχαιότητα η έκφραση «παρμενίδειος βίος» να υποδηλώνει πρότυπο ζωής και
δημιουργικότητας.
Κεντρική ιδέα της φιλοσοφίας του αποτελεί το αξίωμα ότι μόνο το ον υπάρχει, ενώ το μη ον δεν μπορούμε να το συλλάβουμε νοητικά. Πίστευε πως
όλα όσα υπάρχουν υπήρχαν από πάντα.
Τίποτα δεν μπορεί να γεννηθεί από το τίποτα, έλεγε, και όσα υπάρχουν δεν
μπορεί να εξαφανιστούν και να χαθούν μια για πάντα, αλλά είναι άφθαρτα,
αδιαίρετα, ακίνητα, ολοκληρωμένα και αντιληπτά μόνο με τη νόηση.
Οι αισθήσεις, κατά τον Παρμενίδη, είναι πηγή πλάνης.
Μας δίνουν μια λαθεμένη εικόνα του κόσμου, μια εικόνα που δεν ταιριάζει
σε όσα μας λέει η λογική μας.
Με λίγα λόγια ο Παρμενίδης λέει:
α) ότι τίποτα δεν μπορεί ν’ αλλάξει
και
β) ότι, επομένως, οι εντυπώσεις που φτάνουν ως εμάς μέσω των αισθήσεών μας θα
πρέπει να είναι λανθασμένες.
ΕΜΠΕΔΟΚΛΗΣ
Η πρωτοφανής ικανότητα που είχε ο Εμπεδοκλής ήταν να συνδυάζει τη φιλοσοφία με την επιστήμη
και το μύθο με τη μαγεία.
Ο Εμπεδοκλής πίστευε πως η φύση διέθετε τέσσερα πρωταρχικά στοιχεία ή «ρίζες», όπως ο ίδιος τα ονόμαζε. Οι τέσσερις αυτές ρίζες κατά τη γνώμη του
ήταν η γη, το νερό, ο αέρας και η φωτιά. Επομένως, όλες οι μεταβολές
στη φύση συμβαίνουν, επειδή τα τέσσερα πρωταρχικά στοιχεία ενώνονται και
χωρίζουν πάλι για να ενωθούν με διαφορετικό τρόπο.
Στην ουσία τίποτα δεν αλλάζει.
Ο Εμπεδοκλής πίστευε ότι στη φύση δρουν οι δυνάμεις Φιλότητα και Νείκος,
δηλαδή αγάπη και διαμάχη αντίστοιχα. Η μεν ενώνει τα στοιχεία, η δε τα
διαχωρίζει και πάλι.
Η «ζωογονία» του Εμπεδοκλή:
Στο πρώτο στάδιο, η Γη γεννά μεμονωμένα μέλη του σώματος των ζώων.
Στο δεύτερο στάδιο, αυτά τα μέλη ενώνονται και σχηματίζουν τερατώδεις μορφές,
οι οποίες στο επόμενο στάδιο παραχωρούν τη θέση τους σε νέους τύπους.
ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
Η επίδραση που είχε η φιλοσοφία του Πυθαγόρα στον ευρύτερο ελληνικό κόσμο ήταν τεράστια.
Ο Πυθαγόρας, το αρχέτυπο του φιλοσόφου για πολλούς παλαιούς και νεότερους μελετητές, δεν άφησε γραπτά κείμενα. Το κενό αυτό
καλύπτεται(;) από πλήθος ψευδεπίγραφων έργων. Με βάση τις σχετικά
αξιόπιστες αναφορές στο έργο του και στη δράση του, ορισμένοι
μελετητές υποστηρίζουν ότι ήταν περισσότερο χαρισματικός
θρησκευτικός μεταρρυθμιστής και ηγέτης, παρά φιλόσοφος.
Οι Πυθαγόριοι, δηλαδή οι οπαδοί του Πυθαγόρα, πίστευαν ότι η αληθινή
πηγή της σοφίας είναι η τετρακτύς, οι τέσσερις πρώτοι αριθμοί,
που συνδέονται μεταξύ τους με πολλές διαφορετικές σχέσεις.
Η σύνδεση αριθμών και μουσικής, εξάλλου, οδήγησε τον Πυθαγόρα στην αντίληψή του για την
παγκόσμια αρμονία.
Παρόλο που του αποδίδεται το θεώρημα που φέρει το όνομά του (Πυθαγόρειο θεώρημα),
τα επιτεύγματα της σχολής του στο πεδίο των μαθηματικών παραμένουν ασαφή.
ΖΗΝΩΝ
Ο Ζήνων ασχολήθηκε με τα θεμελιώδη προβλήματα της φιλοσοφίας, πουσχετίζονται με το χώρο, το χρόνο, την κίνηση και το είναι, προτείνοντας
λύσεις που ακόμη και σήμερα προκαλούν έντονες αντιπαραθέσεις.
Η επίδραση της σκέψης του Ζήνωνα υπήρξε τεράστια κατά την αρχαιότητα
και όχι μόνο.
Οι δύο βασικές του ιδέες ήταν:
Α) ότι δεν υπάρχουν πολλά πράγματα αλλά ποσότητες αποτελούμενες
από πολλά ένα
και
Β) ότι δεν υπάρχει κίνηση. Κίνηση δεν υπάρχει γιατί προϋποθέτει κενό χώρο. Επομένως, καθετί κινούμενο θα κινούταν αναγκαστικά προς ένα χώρο κατειλημμένο, πράγμα αδύνατο.
ΦΙΛΟΚΛΗΣ
Είναι ο κορυφαίος πυθαγόρειος φιλόσοφος του 5ου αι. π.Χ.
Στον Φιλόλαο αποδίδεται, με σχετική σιγουριά, η σύλληψη του Ορίου και του Απείρου,
καθώς και της μεταξύ τους αρμονίας
Επιμελεια: Ζιαζοπούλου Γεωργία
ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ
Ha trascorso la sua vita con esemplare dedizione alla riflessione teorica, in modo
nell'antichità il termine "vita parmenideios" è usata per indicare un tenore di vita e della
creatività.
L'idea centrale della sua filosofia è il presupposto che c'è solo di ''essere'',
mentre il non-essere non può comprendere intellettualmente. Credeva che
tutto quello chec'è sè empre esistito.
Nulla può nascere dal nulla, ha detto, quelli che tutti che ci sono non
possono scomparire o essere perduti per sempre, ma sono indistruttibili,
indivisibili, immobiliari, integrati e visibili solo con l'intelletto.
I sensi, secondo Parmenide, è una fonte di errore.
Ci danno una falsa immagine del mondo, un'immagine che non e stessa
a ciò che la nostra logica ci dice.
Tutto sommato, Parmenide dice:
a) che nulla può essere cambiato
e
b) che, pertanto, le impressioni che ci giungono attraverso i sensi
sono false.
EMPEDOKLIS
La capacità senza precedenta che aveva Empedocle era unire la filosofia con la scienza e il mito con la magia
ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ
Ha trascorso la sua vita con esemplare dedizione alla riflessione teorica, in modo
nell'antichità il termine "vita parmenideios" è usata per indicare un tenore di vita e della
creatività.
L'idea centrale della sua filosofia è il presupposto che c'è solo di ''essere'',
mentre il non-essere non può comprendere intellettualmente. Credeva che
tutto quello chec'è sè empre esistito.
Nulla può nascere dal nulla, ha detto, quelli che tutti che ci sono non
possono scomparire o essere perduti per sempre, ma sono indistruttibili,
indivisibili, immobiliari, integrati e visibili solo con l'intelletto.
I sensi, secondo Parmenide, è una fonte di errore.
Ci danno una falsa immagine del mondo, un'immagine che non e stessa
a ciò che la nostra logica ci dice.
Tutto sommato, Parmenide dice:
a) che nulla può essere cambiato
e
b) che, pertanto, le impressioni che ci giungono attraverso i sensi
sono false.
EMPEDOKLIS
La capacità senza precedenta che aveva Empedocle era unire la filosofia con la scienza e il mito con la magia
Empedocle credeva che la natura aveva quattro elementi primari
o "radici", come lo chiamava lui.Questi quattro radici secondo Empedokle,
erano la terra, l'acqua, l'aria e il fuoco. Pertanto, tutte le modifiche
naturalmente ci succedono, perché i quattro elementi primari si uniscono e
dividere per combinare di nuovo in un modo diverso.
Il 'animato' di Empedocle: Nella prima fase, la Terra crea parti del corpo degli animali. Nella seconda fase, questi membri si uniscono e formano una forma mostruosa che nella prossima fase lasciano il loro posti a nuovi tipi.In realta non cambia nulla. Empedocle credeva che nella natura ci sono due forze, Filotita e Neikos, quelli sonol'amore e il conflitto, rispettivamente. Mentre Filotita combina i elementi,Neikossepara gli di nuovo.
PITAGORA
L'effetto della filosofia di Pitagora sullo resto mondo greco era enorme.
Pitagora, l'archetipo del filosofo per molti
studiosi,non ha lasciato testi scritti.
Alcuni
studiosi dicono che lui era un più carismatico
leader riformatore e religiose, piuttosto che un filosofo.
I Pitagorii, i seguaci di Pitagora, credevano che la vera
fonte di saggezza è Tetractys, i primi quattro numeri,
collegati con molte diverse relazioni. (mondi).
La conessione di numeri e della musica faceva Pitagora parlare dell'
armonia globale.
ZENON
Zeno si ha occupato con i problemi fondamentali della filosofia, (spazio, tempo, movimento ).
L'influenza del pensiero di Zenone il suo è stata enorme.
o "radici", come lo chiamava lui.Questi quattro radici secondo Empedokle,
erano la terra, l'acqua, l'aria e il fuoco. Pertanto, tutte le modifiche
naturalmente ci succedono, perché i quattro elementi primari si uniscono e
dividere per combinare di nuovo in un modo diverso.
Il 'animato' di Empedocle: Nella prima fase, la Terra crea parti del corpo degli animali. Nella seconda fase, questi membri si uniscono e formano una forma mostruosa che nella prossima fase lasciano il loro posti a nuovi tipi.In realta non cambia nulla. Empedocle credeva che nella natura ci sono due forze, Filotita e Neikos, quelli sonol'amore e il conflitto, rispettivamente. Mentre Filotita combina i elementi,Neikossepara gli di nuovo.
PITAGORA
L'effetto della filosofia di Pitagora sullo resto mondo greco era enorme.
Pitagora, l'archetipo del filosofo per molti
studiosi,non ha lasciato testi scritti.
Alcuni
studiosi dicono che lui era un più carismatico
leader riformatore e religiose, piuttosto che un filosofo.
I Pitagorii, i seguaci di Pitagora, credevano che la vera
fonte di saggezza è Tetractys, i primi quattro numeri,
collegati con molte diverse relazioni. (mondi).
La conessione di numeri e della musica faceva Pitagora parlare dell'
armonia globale.
ZENON
Zeno si ha occupato con i problemi fondamentali della filosofia, (spazio, tempo, movimento ).
L'influenza del pensiero di Zenone il suo è stata enorme.
